بوته ذوب طلا چیست و چه کاربردهایی دارد؟

بوته ذوب طلا چیست؟ بوته های ذوب طلا از چه موادی ساخته می‌شوند؟ ویژگی‌ها و کاربرد بوته ذوب چیست؟ اگر شما هم از علاقمندان فلز گرانبهای طلا هستید و می‌خواهید پاسخ این سوالات را بدانید، تا انتهای این مطلب همراه طلاسی باشید. قصد داریم در این مقاله به بررسی بوته ذوب، یکی از اصلی‌ترین تجهیزات تولید انواع مصنوعات و زیورآلات طلا بپردازیم.

بوته ذوب طلا و تاریخچه آن

به ظرف مخصوصی که طلا در آن ذوب می‌شود، بوته ذوب طلا می‌گویند. در فرآیند تولید مصنوعات و زیورآلات مختلف، باید طلا ذوب شود تا بتوان آن را در قالب‌های مخصوص براساس فرم دلخواه قرار داد. بدین ترتیب طلای خام درون ظرفی ریخته می‌شود که بتوان آن را درون کوره و در معرض حرارت بالا قرار داد. 

از گذشته‌های بسیار دور تا به امروز، از بوته ذوب برای ریخته‌گری و تغییر شکل فلزات به ویژه طلا، استفاده‌های فراوانی شده است. طی اکتشافات باستان‌شناسی، اولین بوته‌های ذوب طلا و دیگر فلزات، در ایران و اروپای شرقی پیدا شده است. قدمت این بوته‌ها به ۶ هزار سال قبل از میلاد مسیح باز‌می‌گردد.

ویژگی‌های بوته ذوب طلا

یک بوته ذوب طلا باید از ویژگی‌های زیر برخوردار باشد تا بتواند نقش خود را به خوبی در فرآیند تولید انواع طلا ایفا کند:

• ‌نقطه ذوب بالاتر از نقطه ذوب طلا
• ‌تحمل فشار مذاب
• ‌تحمل شوک‌های حرارتی
• ‌مقاومت بالا در برابر حرارت
• ‌وزن مناسب و سبک
• ‌مقاومت در برابر اکسیداسیون
• ‌عدم واکنش شیمیایی با مذاب
• ‌توانایی انتقال حرارت
• ‌عمر طولانی و مفید

کاربرد بوته ذوب طلا

همانطور که گفته شد، بوته ذوب طلا برای حرارت دادن و مذاب کردن فلز طلا استفاده می‌شود. دلیل ذوب کردن طلا، ساخت آلیاژ مناسب برای تولید انواع مصنوعات است. زمانی که طلا درون این ظرف به نقطه ذوب خود میرسد، با دیگر عناصر و فلزات مانند مس، روی، نیکل، پلایتن، پالادیوم و‌... ترکیب می‌شود.

این کار بدین منظور انجام می‌گیرد که ساختار طلا بهبود یابد. زیرا طلا به شکل خام، فلزی نرم است و نمی‌توان به طور خالص از آن استفاده کرد. از این رو طلا را با دیگر عناصر فلزی ترکیب می‌کنند تا مقاوم‌تر، شکل‌پذیرتر و چکش خوارتر شود.

جنس بوته ذوب طلا

از آلیاژهای مختلفی برای ساخت بوته ذوب طلا استفاده می‌شود‌ که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان ‌به کوارتز، گرافیت، چدن، چینی، فولاد و‌... اشاره کرد. همانطور که گفته شد از بوته ذوب برای ذوب کردن انواع فلزات می‌توان بهره گرفت. حال با توجه به نوع فلز مورد نظر برای ذوب کردن، باید بوته ذوبی با آلیاژ و جنس مناسب انتخاب کرد. 

مهم‌ترین نکته این است که نقطه ذوب آلیاژ سازنده بوته ذوب، باید بالاتر از نقطه ذوب فلز مورد نظر برای ذوب کردن مانند طلا، نقره و‌... باشد. 

شکل و اندازه بوته ذوب طلا

به طور کلی شکل بوته ذوب طلا تخم مرغی و با لبه‌های گرد و صاف مشابه با گلدان یا کاسه است. این طرح موجب می‌شود در فرآیند ذوب، طلا بیرون نریزد. البته برخی از طلاسازی‌ها و کارگاه‌های مختلف، از بوته‌های ذوب سفارشی با اشکال متنوع و مخصوص به خود استفاده می‌کنند.‌

زیرا شکل بوته آنچنان تاثیر زیادی در فرآیند ذوب طلا ندارد. بلکه جنس و مقاومت آن در برابر حرارت و گرما از اهمیت زیادی برخوردار است. بنابراین تولید کنندگان بوته ذوب، می‌توانند محصولات خود را با هر شکل و مدل به شرط بالا بودن کیفیت ساخت و استفاده از آلیاژهای مناسب، تولید کنند.

اندازه بوته ذوب طلا نیز با توجه به نیاز مصرف‌کننده متفاوت است. کارگاه‌های طلاسازی کوچک از بوته‌هایی با ابعاد کوچک‌تر و کارگاه‌های بزرگ‌تر که تولیدات بیشتری دارند یا کارخانه‌هایی که در حجم وسیع مصنوعات طلا را تولید می‌کنند، از بوته‌هایی با اندازه و سایز بزرگ بهره می‌برند. 

انواع بوته ذوب طلا

انواع بوته ذوب طلا را براساس جنس بوته تقسیم‌بندی می‌کنند. بوته‌های ذوب مختلفی از آلیاژهای گوناگون برای ذوب فلزات ساخته می‌شود که بهترین بوته‌ها برای ذوب طلا عبارتند از:

‌بوته ذوب طلا گرافیتی

گرافیت یکی از عناصر منحصربه‌فرد در طبیعت است که از ویژگی‌های بسیار زیادی برخوردار است. همین امر موجب شده از آن برای تولید بوته ذوب طلا استفاده کنند. گرافیت آلیاژی قوی و با مقاومت بالا‌ست که نقطه ذوبی بسیار بیشتر از طلا و دیگر فلزات دارد. 

از آنجایی که حساسیت و دقت در فرآیند تولید مصنوعات طلا بالا‌ست، بوته ذوب گرافیتی بهترین گزینه محسوب می‌شود. زیرا این بوته باعث سریع‌تر و کارآمدتر شدن فرآیند ذوب طلا می‌گردد.

‌بوته ذوب طلا سیلیکا (کوارتزی)

طلاسازان و جواهرسازانی که به دنبال ریخته‌گری و تولید مصنوعات و زیورآلات مختلف بدون خوردگی هستند، به سراغ بوته ذوب طلا سیلیکا می‌روند. بوته سیلیکا یکی دیگر از انواع بوته‌های ذوب طلا‌ست که از کانی‌های کوارتز ساخته می‌شود.‌

علاوه بر فلز طلا، از بوته ذوب شفاف سیلیکا می‌توان برای ذوب دیگر فلزات آهنی و غیرآهنی استفاده کرد. این بوته که قیمت بالاتری نسبت به سایر بوته‌های ذوب طلا دارد، گزینه‌ای مناسب برای تولید طلای سفید است. زیرا ذوب کردن فلزاتی مانند پلاتین، نیکل و پالادیوم با این بوته به راحتی صورت می‌گیرد. 

‌بوته ذوب طلا فولادی

یکی دیگر از انواع بوته ذوب طلا، بوته ذوب فولادی است. از این بوته ذوب می‌توان مدت طولانی استفاده کرد. همین امر موجب شده بسیاری از طلاسازان بوته فولادی را انتخاب کنند. بدین ترتیب فرآیند ذوب طلا کم هزینه و مقرون به صرفه خواهد بود. 

‌بوته ذوب طلا آلومینا

برای ساخت این بوته از خاک‌های نسوز و آلومینا استفاده می‌شود. این بوته ذوب معمولا به رنگ سفید است و یکی از رایج‌ترین بوته‌های ذوب طلا و نقره به شمار می‌رود. از این بوته نمی‌توان برای ذوب طلا در کوره استفاده کرد. 

کاربرد بوته ذوب آلومینا بیشتر برای روش هوا گاز است. یعنی با کمک این بوته و با استفاده از تکنیک هواگاز، طلا را برای تولید انواع مصنوعات ذوب می‌کنند. قیمت مناسب، مقاومت بالا در محیط اکسیدی، مقاومت دربرابر خوردگی و واکنش‌های شیمیایی، تخلخل پایین، تنوع اندازه و سایز از مهم‌ترین مزیت‌های بوته ذوب آلومینا محسوب می‌شوند. 

سخن پایانی

بوته ذوب یکی از تجهیزات مهم در کارگاه‌های طلاسازی است که انواع مختلف و ویژگی‌ها و کاربردهای مخصوصی دارد. در این مطلب سعی کردیم بوته ذوب طلا را به طور جامع و کامل معرفی کنیم. امیدواریم مطالب و نکات بالا مفید واقع شده باشند. 

اگر قصد سرمایه گذاری در بازار طلا را دارید، می‌توانید به سراغ خرید و فروش طلا آنلاین از طریق سایت‌های اینترنتی معتبر بروید. طلاسی به عنوان یکی از بهترین پلتفرم‌های خرید و فروش آنلاین طلا، بستر مناسبی را برای شما جهت ورود به بازار طلا و تجربه یک سرمایه‌گذاری سودآور و مطمئن فراهم می‌کند. برای کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما تماس بگیرید.