مثقال طلا چیست؟ روش‌های تبدیل گرم به مثقال و برعکس

شاید شما هم هنگام خرید و فروش طلا، عبارت مثقال طلا را شنیده‌اید اما معنی آن را نمی‌دانید. اصطلاحات مختلفی در بازار طلا رایج هستند که کاربردهای گوناگونی دارند. یکی از این اصطلاحات مثقال است که یک واحد وزنی محسوب می‌شود. از واحد مثقال برای محاسبه وزن طلا و قیمت آن استفاده می‌گردد. 

در این مقاله از طلاسی قصد داریم به بررسی مفهوم مثقال، نحوه تبدیل آن به گرم و محاسبه طلا براساس این واحد اندازه‌گیری بپردازیم. اگر شما هم علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید، تا انتها همراه ما باشید.

منظور از مثقال طلا چیست؟

مثقال یک واحد وزنی است که از گذشته تاکنون برای اندازه‌گیری مواد مختلف مانند طلا، حبوبات، ادویه‌ها، زعفران، داروهای گیاهی، میوه‌ها و‌... استفاده می‌شود. این نکته را باید بدانید که در زمان تبدیل وزن طلا از مثقال به گرم، عیار طلا تاثیرگذار است. یعنی مقدار گرم به مثقال برای دو نوع طلای ۱۷ و ۱۸ عیار با یکدیگر متفاوت است. 

بیشتر بدانید: عیار طلا چیست و چگونه آن را تشخیص دهیم؟ ۴ روش خانگی و تخصصی!

منظور از یک مثقال طلا مقدار ۴.۰۶۰۸ گرم طلای ۱۷ عیار است. یک مثقال طلای 17 عیار نیز معادل با ۴.۳۳۱۸۰۲ گرم طلای ۱۸ عیار است. برای درک راحت‌تر مفهوم مثقال، می‌توانید به فرمول زیر توجه کنید:

یک مثقال = ۴.۳۳۱۸۰۲ گرم طلای ۱۸ عیار = ۴.۶۰۸ گرم طلای ۱۷ عیار

تاریخچه مثقال طلا

سابقه استفاده از واحد وزنی مثقال به گذشته‌های دور باز‌می‌گردد. مثقال یک کلمه عربی است که وارد زبان فارسی شده و برای اندازه‌گیری وزن مواد مختلف مورد استفده قرار گرفته است. این معیار بیشتر برای سنجش وزن مواد مختلف در عطاری‌ها کاربرد دارد و به مرور برای دیگر کالاها مانند طلا نیز به کار گرفته شده است. 

در ابتدا هر یک مثقال برابر با ۴.۵۵ گرم بود اما طی زمان دچار تغییر شد. در زمان خلافت عبدالملک ابن مروان، سیستم ضرب سکه طلا اصلاح شد و وزن هر سکه با مقداری کاهش، حدود ۴.۲۵ گرم تعیین گردید. از این رو مقدار مثقال نیز با توجه به وزن سکه افزایش پیدا کرد. 

انواع مثقال چیست؟

واحد اندازه‌گیری مثقال شامل سه نوع است که عبارتند از:

‌مثقال صیرفی

هر یک مثقال صیرفی معادل با ۴.۶۰۸ گرم است که برای سنجش وزن طلا به کار می‌رود. بد نیست بدانید که کلمه صیرفی از کلمه صرافی گرفته شده است. 

‌مثقال شرعی

نوع دیگر مثقال، مثقال شرعی است که برابر با ۳.۴۵۶ گرم یا ۱۸ نخود است. در گذشته برای اندازه‌گیری وزن از نخود استفاده می‌کردند. هر یک مثقال شرعی معادل سه چهارم مثقال صیرفی یا همان مثقال طلا‌ست. این نوع مثقال همانطور که از نامش پیداست، بیشتر در امور فقهی و شرعی کاربرد دارد و برای محاسبه وزن طلا استفاده نمی‌شود. 

‌مثقال معمولی

از مثقال معمولی برای اندازه‌‌گیری کالاهایی با ارزش کم، استفاده می‌شود. هر یک مثقال معمولی برابر با ۴.۶۸۷۵ گرم است. البته امکان دارد در برخی موارد و با توجه به توافق، یک مثقال معمولی را معادل ۴.۵ یا ۵ گرم محاسبه کنند. 

نحوه تبدیل مثقال به گرم برای طلای ۱۸ عیار

همانطور که می‌دانید در ایران عیار اصلی در نظر گرفته شده برای خرید و فروش طلا، ۷۵۰ است. اکثر مصنوعات و زیورآلات طلا با عیار ۱۸ تولید می‌شوند و طبق قانون فروش طلاهای کمتر از عیار ۱۸ مجاز نیست.

از آنجایی که یک مثقال برابر ۴.۶۰۸ گرم طلای ۱۷ عیار است، باید آن را به طلای ۱۸ عیار تبدیل کنیم. برای محاسبه یک مثقال طلا به گرم براساس عیار ۱۸ از فرمول زیر استفاده می‌شود:

قیمت یک گرم طلای ۱۸ عیار به ریال = طلای ۱۷ عیار × یک مثقال طلای ۱۷ عیار به گرم ÷ طلای ۱۸ عیار × قیمت یک مثقال طلای ۱۷ عیار

سوت طلا و مثقال طلا

سوت به عنوان کوچک‌ترین واحد اندازه‌گیری طلا شناخته می‌شود. هر ۱۰۰۰ سوت برابر با یک گرم است. هر مثقال طلا نیز معادل با ۴۶۰۸ سوت است. زمانی که گفته می‌شود یک مثقال ۴.۶۰۸ گرم است یعنی هر یک مثقال طلای ۱۷ عیار برابر با ۴ گرم و ۶۰۸ سوت است.

تفاوت مثقال طلا با اونس طلا

مثقال طلا یک واحد اندازه‌گیری و محاسبه طلا در ایران است. اما اونس یک واحد سنجش ارزش طلا و دیگر فلزات گرانبها مانند نقره، پلاتین و‌... در مقیاس جهانی محسوب می‌شود. برای خرید و فروش طلا در سطح بین‌المللی، از واحد مثقال استفاده نمی‌شود. علاوه بر ایران، در کشورهای دیگر خاورمیانه مانند کشورهای عربی نیز از مثقال طلا استفاده می‌شود. 

ارتباط مثقال طلا با مظنه طلا

در گذشته برای محاسبه ارزش طلا از مظنه طلا استفاده می‌شد. امروزه نیز برخی از طلافروشی‌ها از مظنه طلا برای محاسبه قیمت این فلز گرانبها بهره می‌برند. منظور از مظنه طلا همان قیمت یک مثقال طلای ۱۷ عیار است.

همانطور که انس طلا یک واحد و قرارداد برای معاملات طلا در سطح بین‌المللی است، مثقال طلا نیز در داخل ایران به عنوان یک واحد اندازه‌گیری و محاسبه نرخ و قیمت طلا در بین خریداران و فروشندگان مصنوعات طلا کاربرد دارد. 

البته باید این نکته را بدانید که معمولا از مثقال طلا در زمان خرید و فروش کلی طلا در بنکداری‌ها استفاده می‌گردد. برای محاسبه قیمت طلا در طلافروشی‌ها و فروشگاه‌های کوچک در سطح شهر و بازار، واحد اندازه‌گیری گرم بیشتر به کار گرفته می‌شود.  

سخن پایانی

در این مقاله سعی کردیم شما را با مثقال طلا آشنا کنیم. نکاتی نیز درباره نحوه محاسبه قیمت طلا با استفاده از واحد اندازه‌گیری مثقال ارائه شد. امیدواریم با استفاده از مطالب ارائه شده بتوانید در زمان خرید و فروش طلا، وزن و قیمت طلای مورد نظر را حساب کرده و از محاسبه طلا فروش مطمئن شوید. آشنایی با اصطلاحات رایج بازار طلا مانند مثقال و مظنه و‌... می‌تواند به شما در زمان خرید و فروش طلا کمک زیادی کند.

اگر به دنبال خرید و فروش آنلاین طلا با هدف سرمایه گذاری یا استفاده زینتی هستید، به طلاسی مراجعه کنید. طلاسی به عنوان بهترین پلتفرم خرید و فروش آنلاین طلا، به شما کمک می‌کند تا سرمایه‌گذاری مناسبی را در بازار طلا تجربه کنید.