استخراج طلا از لامپ کم مصرف (LED) + ۴ روش شگفت انگیز
فهرست مطالب
مراحل استخراج طلا از لامپ کم مصرفسایر روشهای استخراج طلا از لامپهای ال ای دی کم مصرفسخن پایانیلامپهای LED بهدلیل مصرف کم انرژی و طول عمر بالا، جایگزینی مناسب برای لامپهای سنتی شدهاند. این لامپها شامل 50 درصد فلز، 36 درصد پلیمر و 14 درصد مواد معدنی هستند. همچنین فلزات موجود در آنها نیز شامل طلا، نقره، آنتیموان، آلومینیوم و مس میشوند.
طلا بهدلیل مقاومت در برابر خوردگی و هدایت عالی جریان الکتریکی در تولید این لامپها استفاده میشود. حال خبر جالب این است که طلای موجود در لامپهای LED قابل استخراج و استفاده مجدد است! با ما همراه باشید تا به روشهای استخراج طلا از لامپ کم مصرف بپردازیم.
مراحل استخراج طلا از لامپ کم مصرف
استخراج طلا از وسایل الکترونیکی مانند لامپهای LED یک فرایند پیچیده است که به دقت و آشنایی با مراحل علمی و فنی نیاز دارد. باتوجهبه اهمیت بازیافت فلزات ارزشمند مانند طلا و کاهش اتلاف منابع طبیعی، این فرایند توجه بسیاری از صنعتگران و محیطزیستدوستان را به خود جلب کرده است.
لامپهای LED که در بسیاری از وسایل الکترونیکی جایگزین مناسبی برای لامپهای سنتی شدهاند، حاوی مقدار کمی طلا هستند که با روشهای شیمیایی خاصی میتوان آن را استخراج و بازیافت کرد. در ادامه، مراحل استخراج طلا از لامپهای LED را به تفصیل بررسی میکنیم.
مرحله اول: جمعآوری و آمادهسازی
اولین قدم برای استخراج طلا از لامپهای LED، جمعآوری و جداسازی قطعات آن است. لامپهای LED که عمر مفید خود را طی کردهاند، باید جمعآوری شده و اجزای مختلف آنها مانند سیمهای اتصال، کانکتورها و بخشهای الکترونیکی جداسازی شوند. این مرحله اهمیت زیادی دارد، زیرا لامپهای LED معمولا از چندین نوع مواد تشکیل شدهاند که باید بهدرستی تفکیک شوند تا فلزات ارزشمند موجود در آنها، بهویژه طلا، بهطور موثر بازیافت شوند. در این مرحله معمولا از ابزارهای ساده مانند انبر و پیچگوشتی استفاده میشود تا قطعات به دقت از هم جدا شوند.
مرحله دوم: لیچینگ (Leaching)
پس از جداسازی اجزای مختلف لامپ، فرایند لیچینگ بهعنوان یکی از مهمترین مراحل استخراج طلا از لامپ کم مصرف آغاز میشود. لیچینگ به معنای استفاده از محلولهای شیمیایی برای حل کردن فلزات موجود در یک ماده است.
در این فرایند، اسیدهایی مانند اسید نیتریک یا ترکیبی از اسید نیتریک و اسید کلریدریک (موسوم به "آبملک") بهکار میرود تا پیوند بین طلا و سایر فلزات موجود در لامپ شکسته شده و طلا بهصورت یونهای محلول در اسید آزاد شود. این مرحله بهدقت بالایی نیاز دارد، زیرا اسیدها مواد خورندهای هستند که ممکن است به تجهیزات و یا محیط آسیب برسانند.
برای افزایش سرعت این فرایند، معمولا از همزدن محلول استفاده میشود تا تمام فلزات بهطور کامل در محلول حل گردند. این مرحله زمانی تکمیل میشود که تمامی طلا و فلزات دیگر از ساختار لامپ جدا و به شکل محلول در اسید قرار گیرند.
مرحله سوم: رسوبدهی طلا
پس از حل شدن طلا در محلول اسیدی، مرحله رسوبدهی آغاز میشود. در این مرحله، برای جدا کردن طلا از محلول، به آن عامل کاهندهای مانند متابی سولفیت سدیم میافزایند. این ماده باعث میشود که طلا از حالت محلول به شکل رسوب در بیاید. این فرایند نیازمند دقت و کنترل است، زیرا تنها با کنترل صحیح مقدار ماده رسوبدهنده و زمان واکنش میتوان به رسوب طلا دست یافت.
پس از افزودن متابی سولفیت سدیم، طلا بهصورت ذرات کوچک و نامحلول در کف محلول تهنشین میشود. این ذرات طلا همچنان ممکن است حاوی ناخالصیهای دیگری باشند که در مراحل بعدی باید تصفیه شوند.
مرحله چهارم: فیلتر کردن و جمعآوری
در مرحله چهارم و نهایی استخراج طلا از لامپ کم مصرف، طلاهای رسوبکرده از محلول اسیدی جدا میشوند. این کار با استفاده از صافیهای مخصوص یا فیلترهای شیمیایی انجام خواهد شد. فیلتر کردن به دقت بالا نیاز دارد تا همه ذرات طلا جمعآوری شوند. این طلاها پس از جداسازی از محلول همچنان به تصفیه نیاز دارند، زیرا ممکن است حاوی ناخالصیهایی مانند سایر فلزات یا مواد باقیمانده از لامپ باشند.
مرحله نهایی: تصفیه و ذوب
پس از فیلتر کردن و جداسازی طلا، نوبت به مرحله تصفیه میرسد. در این مرحله، طلاهایی که در مراحل قبل بهدست آمدهاند به دقت تصفیه میشوند تا هرگونه ناخالصی از آنها جدا گردد. تصفیه طلا معمولا با استفاده از فرایندهای شیمیایی یا الکترولیز انجام میشود. پس از تصفیه، طلا بهصورت خالص بهدست میآید و آماده ذوب شدن و شکلدهی به محصولات جدید است.
طلاهای تصفیهشده در دماهای بالا ذوب میشوند و به اشکال دلخواه، مانند شمش، سکه یا قطعات دیگر در میآیند. این مرحله آخرین مرحله از فرایند استخراج طلا از لامپهای LED است و طلای بهدست آمده میتواند در تولید محصولات جدید مورد استفاده قرار گیرد.
فرایند استخراج طلا از لامپ کم مصرف LED بهدلیل پیچیدگی و استفاده از مواد شیمیایی خاص، نیازمند دقت و مهارت است. بااینحال، اهمیت بازیافت فلزات ارزشمندی مانند طلا و کاهش فشار بر منابع طبیعی باعث شده تا این فرایند مورد توجه قرار گیرد. با استفاده از روشهایی مانند لیچینگ و رسوبدهی، میتوان طلا را از این لامپها استخراج کرد و در چرخه تولید محصولات جدید به کار گرفت که به نوبه خود به حفاظت از محیط زیست و کاهش هزینهها کمک میکند.
بیشتر بدانید: هرآنچه باید در مورد دستگاه ردیاب طلا بدانید
سایر روشهای استخراج طلا از لامپهای ال ای دی کم مصرف
علاوه بر روشهای متداول استخراج طلا از لامپهای LED که شامل لیچینگ و رسوبدهی میشود، روشهای دیگری نیز برای بازیافت طلا از این لامپها وجود دارد. این روشها ممکن است بهدلیل شرایط خاص یا نوع تجهیزات در دسترس، بیشتر مناسب باشند. در ادامه به برخی از این روشها اشاره میشود:
1. جداسازی مکانیکی
این روش استخراج طلا از لامپ کم مصرف شامل استفاده از ابزارهای مکانیکی برای جدا کردن اجزای مختلف لامپ است. با استفاده از دستگاههایی مانند آسیابها یا مخلوطکنها، میتوان لامپها را خرد کرده و قطعات مختلف، از جمله فلزات را جدا کرد. این فرایند بهویژه برای جداسازی اجزای بزرگ و قابل دسترس مؤثر است، اما نیاز به دقت بالایی دارد تا به طلا و سایر فلزات آسیب نرساند.
2. فرایند حرارتی
در این روش، لامپهای LED در دماهای بالا قرار میگیرند تا مواد غیرفلزی بسوزند و تنها فلزات باقی بمانند. سپس، طلا و دیگر فلزات بهراحتی قابل جداسازی خواهند بود. این روش به مصرف بالای انرژی نیاز دارد، اما بهعنوان یک گزینه موثر در بازیافت فلزات شناخته میشود.
3. بازیافت بیولوژیکی
این روش بهتازگی مورد توجه قرار گرفته و از میکروارگانیسمها برای استخراج طلا استفاده میکند. برخی باکتریها و قارچها قادر به استخراج فلزات از مواد الکترونیکی هستند. این روش به محیطزیست آسیب نمیزند و میتواند بهعنوان یک گزینه پایدار و سبز برای بازیافت طلا محسوب شود.
4. استخراج شیمیایی با استفاده از محلولهای سبز
استفاده از محلولهای شیمیایی کمخطر و دوستدار محیطزیست، مانند ترکیبهای بر پایه آب، میتواند روشی موثر و پایدار برای استخراج طلا باشد. این ترکیبات معمولا کمخطرتر از اسیدهای قوی هستند و میتوانند بهطور موثری طلا را از لامپهای LED جدا کنند.
این روشها به همراه روشهای سنتی، میتوانند به بهینهسازی فرآیند بازیافت طلا و کاهش تاثیرات منفی بر محیطزیست کمک کنند.
سخن پایانی
استخراج طلا از لامپ کم مصرف بهویژه لامپهای LED، بهعنوان یک فرایند مهم در بازیافت فلزات ارزشمند مطرح است. این فرایند شامل مراحل جمعآوری، لیچینگ، رسوبدهی و تصفیه است که به کمک آن میتوان طلا را از لامپها استخراج کرد. علاوه بر روشهای سنتی، روشهای جدیدی مانند جداسازی مکانیکی، فرایند حرارتی و بازیافت بیولوژیکی نیز در این زمینه بهکار میروند. باتوجهبه اهمیت حفظ منابع طبیعی و کاهش ضایعات، استخراج طلا از لامپهای کممصرف میتواند به حفاظت از محیطزیست و اقتصاد پایدار کمک کند.
مریم رحیمی مقدم هستم. مترجم زبان انگلیس و نویسنده محتوای وبلاگ فارسی و انگلیسی.