استخراج طلا از لامپ کم مصرف (LED) + ۴ روش شگفت انگیز
- توسطمریم رحیمی مقدم
- ۱۶ آذر ۱۴۰۴
- 6,445 بازدید

لامپهای LED بهدلیل مصرف کم انرژی و طول عمر بالا، جایگزینی مناسب برای لامپهای سنتی شدهاند. این لامپها شامل 50 درصد فلز، 36 درصد پلیمر و 14 درصد مواد معدنی هستند. همچنین فلزات موجود در آنها نیز شامل طلا، نقره، آنتیموان، آلومینیوم و مس میشوند.
طلا بهدلیل مقاومت در برابر خوردگی و هدایت عالی جریان الکتریکی در تولید این لامپها استفاده میشود. حال خبر جالب این است که طلای موجود در لامپهای LED قابل استخراج و استفاده مجدد است! با ما همراه باشید تا به روشهای استخراج طلا از لامپ کم مصرف بپردازیم.
مراحل استخراج طلا از لامپ کم مصرف
برای استخراج طلا از لامپ ال ای دی ۵ مرحله جمعآوری، لیچینگ، رسوبدهی، فیلتر کردن و تصفیه انجام میشود.
استخراج طلا از وسایل الکترونیکی مانند لامپهای LED یک فرایند پیچیده است که به دقت و آشنایی با مراحل علمی و فنی نیاز دارد. با توجه به اهمیت بازیافت فلزات ارزشمند مانند طلا و کاهش اتلاف منابع طبیعی، این فرایند توجه بسیاری از صنعتگران و دوستداران محیط زیست را به خود جلب کرده است.
لامپهای LED که در بسیاری از وسایل الکترونیکی جایگزین مناسبی برای لامپهای سنتی شدهاند، حاوی مقدار کمی طلا هستند که با روشهای شیمیایی خاصی میتوان آن را استخراج و بازیافت کرد. این کار در ۵ مرحله انجام میشود که عبارتند از:
- جمعآوری و آمادهسازی
- لیچینگ (Leaching)
- رسوبدهی طلا
- فیلترکردن و جمعآوری
- تصفیه و ذوب
در ادامه، مراحل استخراج طلا از لامپهای LED را به تفصیل بررسی میکنیم.
مرحله اول: جمعآوری و آمادهسازی
اولین قدم برای استخراج طلا از لامپهای LED، جمعآوری و جداسازی قطعات آن است. لامپهای LED که عمر مفید خود را طی کردهاند، باید جمعآوری شده و اجزای مختلف آنها مانند سیمهای اتصال، کانکتورها و بخشهای الکترونیکی جداسازی شوند. این مرحله اهمیت زیادی دارد، زیرا لامپهای LED معمولا از چندین نوع مواد تشکیل شدهاند که باید بهدرستی تفکیک شوند تا فلزات ارزشمند موجود در آنها، بهویژه طلا، بهطور موثر بازیافت شوند. در این مرحله معمولا از ابزارهای ساده مانند انبر و پیچگوشتی استفاده میشود تا قطعات به دقت از هم جدا شوند.
بنابراین اگر چند لامپ در اختیار دارید و میخواهید طلای موجود در آنها را استخراج کنید، ابتدا همه اجزای آنها را از یکدیگر جدا کنید و به سراغ مرحله دوم بروید.
مرحله دوم: لیچینگ
پس از جداسازی اجزای مختلف لامپ، فرایند لیچینگ بهعنوان یکی از مهمترین مراحل استخراج طلا از لامپ کم مصرف آغاز میشود. لیچینگ به معنای استفاده از محلولهای شیمیایی برای حل کردن فلزات موجود در یک ماده است.
در این فرایند، اسیدهایی مانند اسید نیتریک یا ترکیبی از اسید نیتریک و اسید کلریدریک بهکار میرود تا پیوند بین طلا و سایر فلزات موجود در لامپ شکسته شده و طلا بهصورت یونهای محلول در اسید آزاد شود. این مرحله بهدقت بالایی نیاز دارد، زیرا اسیدها مواد خورندهای هستند که ممکن است به تجهیزات و یا محیط آسیب برسانند.
برای افزایش سرعت این فرایند، معمولا از همزدن محلول استفاده میشود تا تمام فلزات بهطور کامل در محلول حل گردند. این مرحله زمانی تکمیل میشود که تمامی طلا و فلزات دیگر از ساختار لامپ جدا و به شکل محلول در اسید قرار گیرند.
جالب است بدانید که ترکیب اسید نیتریک و اسید کلریدریک که امروزه از آن برای حل کردن فلزاتی همچون طلا استفاده میشود، بیش از هزار سال پیش توسط محمدبن زکریای رازی پدیدار شده و با اسامی مختلفی همچون «تیزآب سلطانی» یا Aqua regia شناخته میشود.
مرحله سوم: رسوبدهی طلا
پس از حل شدن طلا در محلول اسیدی، مرحله رسوبدهی آغاز میشود. در این مرحله، برای جدا کردن طلا از محلول، به آن عامل کاهندهای مانند متابی سولفیت سدیم میافزایند. این ماده باعث میشود که طلا از حالت محلول به شکل رسوب در بیاید. این فرایند نیازمند دقت و کنترل است، زیرا تنها با کنترل صحیح مقدار ماده رسوبدهنده و زمان واکنش میتوان به رسوب طلا دست یافت.
پس از افزودن متابی سولفیت سدیم، طلا بهصورت ذرات کوچک و نامحلول در کف محلول تهنشین میشود. این ذرات طلا همچنان ممکن است حاوی ناخالصیهای دیگری باشند که در مراحل بعدی باید تصفیه شوند.
توجه داشته باشید که این مرحله نیز به دلیل استفاده از مواد شیمیایی نیاز به رعایت ایمنی و دقت بالا دارد. بنابراین بهتر است تنها در آزمایشگاههای مخصوص و با رعایت تمام نکات ایمنی انجام شود.
مرحله چهارم: فیلتر کردن و جمعآوری
در مرحله چهارم و نهایی استخراج طلا از لامپ کم مصرف، طلاهای رسوبکرده از محلول اسیدی جدا میشوند. این کار با استفاده از صافیهای مخصوص یا فیلترهای شیمیایی مقاوم در برابر اسید انجام میشود تا ذرات بسیار ریز طلا نیز بهطور کامل به دام بیفتند. فیلتر کردن به دقت بالایی نیاز دارد تا همه ذرات طلا جمعآوری شوند، زیرا اگر عمل فیلتر کردن بهدرستی انجام نشود، ممکن است بخشی از طلا همراه با محلول از دست برود.
این طلاها پس از جداسازی از محلول همچنان به تصفیه نیاز دارند، زیرا ممکن است حاوی ناخالصیهایی مانند سایر فلزات یا مواد باقیمانده از لامپ باشند. به همین دلیل، پس از جمعآوری و فیلتر کردن، رسوبات بهدستآمده باید تصفیه و خالصسازی شوند تا طلای با خلوص بالا حاصل شود. این کار در مرحله پنجم و آخر انجام میشود که در بخش بعدی آن را توضیح میدهیم.
مرحله نهایی: تصفیه و ذوب
پس از فیلتر کردن و جداسازی طلا، نوبت به مرحله تصفیه میرسد. در این مرحله، طلاهایی که در مراحل قبل بهدست آمدهاند به دقت تصفیه میشوند تا هرگونه ناخالصی از آنها جدا گردد. تصفیه طلا معمولا با استفاده از فرایندهای شیمیایی یا الکترولیز انجام میشود. پس از تصفیه، طلا بهصورت خالص بهدست میآید و آماده ذوب شدن و شکلدهی به محصولات جدید است.
طلاهای تصفیهشده در دماهای بالا ذوب میشوند و به اشکال دلخواه، مانند شمش، سکه یا قطعات دیگر در میآیند. این مرحله آخرین مرحله از فرایند استخراج طلا از لامپهای LED است و طلای بهدست آمده میتواند در تولید محصولات جدید مورد استفاده قرار گیرد.
فرایند استخراج طلا از لامپ کم مصرف LED بهدلیل پیچیدگی و استفاده از مواد شیمیایی خاص، نیازمند دقت و مهارت است. بااینحال، اهمیت بازیافت فلزات ارزشمندی مانند طلا و کاهش فشار بر منابع طبیعی باعث شده تا این فرایند مورد توجه قرار گیرد. با استفاده از روشهایی مانند لیچینگ و رسوبدهی، میتوان طلا را از این لامپها استخراج کرد و در چرخه تولید محصولات جدید به کار گرفت که به نوبه خود به حفاظت از محیط زیست و کاهش هزینهها کمک میکند.
سایر روشهای استخراج طلا از لامپهای ال ای دی کم مصرف
علاوه بر روشهای متداول استخراج طلا از لامپهای LED که شامل لیچینگ و رسوبدهی میشود، روشهای دیگری نیز برای بازیافت طلا از این لامپها وجود دارد. این روشها ممکن است بهدلیل شرایط خاص یا نوع تجهیزات در دسترس، بیشتر مناسب باشند. در ادامه به برخی از این روشها اشاره میشود:
- جداسازی مکانیکی: این روش استخراج طلا از لامپ کم مصرف شامل استفاده از ابزارهای مکانیکی برای جدا کردن اجزای مختلف لامپ است. با استفاده از دستگاههایی مانند آسیابها یا مخلوطکنها، میتوان لامپها را خرد کرده و قطعات مختلف، از جمله فلزات را جدا کرد. این فرایند بهویژه برای جداسازی اجزای بزرگ و قابل دسترس مؤثر است، اما نیاز به دقت بالایی دارد تا به طلا و سایر فلزات آسیب نرساند.
- فرایند حرارتی: در این روش، لامپهای LED در دماهای بالا قرار میگیرند تا مواد غیرفلزی بسوزند و تنها فلزات باقی بمانند. سپس، طلا و دیگر فلزات بهراحتی قابل جداسازی خواهند بود. این روش به مصرف بالای انرژی نیاز دارد، اما بهعنوان یک گزینه موثر در بازیافت فلزات شناخته میشود.
- بازیافت بیولوژیکی: این روش بهتازگی مورد توجه قرار گرفته و از میکروارگانیسمها برای استخراج طلا استفاده میکند. برخی باکتریها و قارچها قادر به استخراج فلزات از مواد الکترونیکی هستند. این روش به محیطزیست آسیب نمیزند و میتواند بهعنوان یک گزینه پایدار و سبز برای بازیافت طلا محسوب شود.
- استخراج شیمیایی با استفاده از محلولهای سبز: استفاده از محلولهای شیمیایی کمخطر و دوستدار محیطزیست، مانند ترکیبهای مبتنی بر آب، میتواند روشی موثر و پایدار برای استخراج طلا باشد. این ترکیبات معمولا کمخطرتر از اسیدهای قوی هستند و میتوانند بهطور موثری طلا را از لامپهای ال ای دی جدا کنند.
این روشها به همراه روشهای سنتی، میتوانند به بهینهسازی فرآیند بازیافت طلا و کاهش تاثیرات منفی بر محیطزیست کمک کنند.
سخن پایانی
استخراج طلا از لامپ کم مصرف بهویژه لامپهای LED، بهعنوان یک فرایند مهم در بازیافت فلزات ارزشمند مطرح است. این فرایند شامل مراحل جمعآوری، لیچینگ، رسوبدهی و تصفیه است که به کمک آن میتوان طلا را از لامپها استخراج کرد. علاوه بر روشهای سنتی، روشهای جدیدی مانند جداسازی مکانیکی، فرایند حرارتی و بازیافت بیولوژیکی نیز در این زمینه بهکار میروند. باتوجهبه اهمیت حفظ منابع طبیعی و کاهش ضایعات، استخراج طلا از لامپهای کممصرف میتواند به حفاظت از محیطزیست و اقتصاد پایدار کمک کند.
اگر شما هم به طلا علاقهمند هستید و میخواهید در این فلز ارزشمند سرمایهگذاری کنید، خرید طلای آب شده از طلاسی بهترین انتخاب برای این کار است. در این روش معاملات بهصورت ۲۴ ساعته و بهصورت آنلاین انجام میشود و حتی با ۱۰۰ هزار تومان میتوان طلا خرید. تنها کافی است اپلیکیشن طلاسی را نصب کرده یا از طریق سایت اقدام کنید.

مریم رحیمی مقدم هستم. مترجم زبان انگلیس و نویسنده محتوای وبلاگ فارسی و انگلیسی.

.png&w=640&q=90)













