حکم شرعی خرید طلا برای افزایش قیمت؛ حلال یا حرام ؟

خرید طلا به عنوان یکی از بهترین روش‌های سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود که طرفداران زیادی دارد. از سوالات مهم بیشتر سرمایه‌گذاران درباره خرید و فروش طلا‌ این است که حکم شرعی خرید طلا چیست؟ آیا پس‌انداز طلا برای گران شدن و کسب سود شرعا مجاز است؟ معامله طلا طبق قوانین و از راه درست، منع و اشکال شرعی ندارد، اما اگر این خرید و فروش در شرایط خاصی و با اهداف و مقاصد دیگری انجام بگیرد، از نظر شرعی دارای مشکل است.‌

در این مقاله از طلاسی به عنوان بهترین پلتفرم خرید آنلاین طلا، قصد داریم به بررسی جامع و کامل احکام شرعی مربوط به خرید و فروش طلا و پس‌انداز این فلز گرانبها بپردازیم. اگر شما هم علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید، تا انتها همراه ما باشید.‌

حکم شرعی خرید طلا برای پس‌انداز

از نظر قوانین شرع، خرید طلا به‌منظور پس‌انداز اشکالی ندارد؛ به شرط اینکه در حد عرف و توان فرد باشد. یعنی اگر فردی بیشتر از نیاز و توان مالی خود، طلا برای پس‌انداز و نگهداری بخرد، حکم شرعی آن متفاوت خواهد بود.

در این صورت به طلا خمس تعلق می‌گیرد و صاحب آن باید مبلغ مشخصی را به دفاتر مراجع تقلید بپردازد تا صرف امور مختلف شود.

منظور از کنز اندوزی چیست؟

اگر فردی بیشتر از شان و توانایی خود و با هدف وارد کردن شوک قیمتی به بازار‌ طلا بخرد، مصداق کنز اندوزی است. این عمل شرعا جایز نیست و حکم آن با حکم شرعی خرید طلا برای پس‌انداز و سرمایه‌گذاری فرق دارد. 

راکد بودن مال و خرج نکردن آن دو فاکتور مهم هستند که نشان‌دهنده کنز اندوزی محسوب می‌شوند. از آنجایی که خرید طلا در حجم و اندازه زیاد ممکن است باعث بروز مشکلات اقتصادی شود، شرعا ممنوع و غیر‌مجاز است.

خمس طلا چیست؟

همانطور که گفته شد، اگر خرید طلا بیشتر از توانایی فرد باشد، خمس به آن تعلق می‌گیرد. منظور از خمس پرداخت یک پنجم از مال است که در راه‌های تعیین شده طبق قوانین دین مانند بخشش به نیازمندان و‌... خرج می‌شود. 

خمس طلا شامل دو حالت می‌شود که عبارتند از:

‌از طلا استفاده زینتی نشود

اگر طلای خریداری شده مورد استفاده زینتی توسط خانم قرار نگیرد، به آن خمس تعلق می‌گیرد. به عبارتی اگر طلای خریداری شده بدون استفاده در محلی نگهداری شود، از نظر شرعی مشمول پرداخت خمس می‌شود، اما اگر طلا مانند گوشواره، النگو، انگشتر، گردنبند و‌... مصرف زینتی داشته باشد، ایرادی ندارد. 

‌مقدار طلا بیشتر از نیاز و شان فرد باشد

اگر فردی بیشتر از نیاز خود طلا بخرد، باید خمس آن را پرداخت کند. در صورتی که مدت یک سال از نگهداری این طلا بگذرد، پرداخت خمس طلا واجب می‌شود، اما اگر قبل از یک سال طلا به فروش برسد، خمس شامل آن نمی‌شود.

بد نیست این نکته را بدانید که سکه نیز مانند دیگر انواع طلا مشمول خمس می‌شود اما اگر سکه به عنوان هدیه به شما داده شده است، خمس به آن تعلق نمی‌گیرد. 

محاسبه خمس طلا

حکم شرعی خرید طلا برای گران شدن در صورت پرداخت خمس، مجاز و بلامانع است. اما مقدار این خمس باید به درستی و دقیق محاسبه شود. میزان سود و ضرر حاصل از خرید و فروش طلا در تعیین مقدار خمس تاثیر دارد.

برای محاسبه سود و ضرر سرمایه‌گذاری طلا از دو روش زیر استفاده می‌شود:

۱. میزان سود و ضرر پس‌انداز طلا براساس نقد رایج کشور

در صورتی که پس از یک سال بر وزن طلا اضافه نشود اما قیمت آن افزایش یافته باشد، سود حاصل آمده نوعی درآمد محسوب می‌شود. در این صورت خمس آن باید پرداخت شود. 

۲. میزان سود و ضرر پس‌انداز طلا براساس خود طلا

مبنای محاسبه سود و ضرر برای تعیین مقدار خمس طلا در این روش، وزن طلا در معاملات روزانه، ماهانه یا سالانه است. این روش مناسب طلافروشان است و میزان سود و ضرر براساس نقد رایج محاسبه نمی‌گردد. یعنی اگر وزن طلا اضافه نشود و قیمت افزایش یابد، خمس تعلق نمی‌گیرد.

نوسان‌گیری طلا چیست؟

نوسان‌گیری طلا یکی از روش‌های پرطرفدار سرمایه‌گذاری در بازار طلاست که توجه بسیاری از معامله‌گران را به خود جلب کرده است. در این روش، فرد با خرید طلا در قیمت پایین و فروش آن در قیمت بالاتر، در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت سود می‌برد. این معاملات می‌توانند به‌صورت فیزیکی (مثل خرید و فروش سکه یا شمش) یا از طریق بازارهای مالی مانند بورس کالا، پلتفرم‌های آنلاین و صرافی‌های دیجیتال انجام شوند.

حکم شرعی نوسان‌ گیری

اسلام اصول و قوانینی مشخص برای معاملات تعیین کرده است که بر پایه عدالت، شفافیت و رعایت حقوق دیگران استوار است. نوسان‌گیری نیز از این قاعده مستثنا نیست. حکم شرعی نوسان‌گیری طلا به عواملی همچون نوع معامله، هدف از انجام آن و نحوه اجرای معاملات بستگی دارد.

حکم شرعی خرید طلا از بازار مجازی

حکم شرعی خرید طلا به‌صورت غیر‌فیزیکی و از بازارهای مالی آنلاین و مجازی با حکم شرعی پس‌انداز طلا به‌صورت فیزیکی متفاوت است. اگر خرید و فروش طلا به‌صورت مجازی از مسیرهای قانونی و براساس قوانین و ضوابط مشخص شده صورت بگیرد، اشکال شرعی ندارد. 

اما اگر این معاملات به صورت غیر‌قانونی انجام شوند یا نوع معامله صوری باشد، از نظر شرعی اشکال دارد و جایز نیست. همانند خرید طلای فیزیکی، خرید مجازی طلا نیز در صورت نگهداری بیش از یک سال، مشمول خمس می‌شود. 

حکم شرعی خرید طلا برای هدیه دادن

طبق نظر بیشتر مراجع تقلید، حکم شرعی خرید طلا برای هدیه دادن، جایز است. در صورتی که طلا بیشتر از عرف و توانایی فرد نباشد، خمسی ندارد. اما اگر مقدار طلا بیشتر از شان و نیاز فرد باشد، به آن خمس تعلق می‌گیرد. 

حکم شرعی خرید طلا دست دوم

احتمال انجام عمل ربا در خرید و فروش طلای دست دوم همیشه وجود دارد. از این رو حکم شرعی معامله طلای کارکرده از اهمیت زیادی برخوردار است. اگر در طی معامله فریبی در کار نباشد، از نظر شرعی مشکلی ندارد. 

اما اگر مشتری فریب داده شود، این خرید و فروش غیر‌شرعی محسوب می‌شود. برای مثال اگر فروشنده طلای دست دوم را به عنوان طلای نو بفروشد یا عیار و قیمت آن را بیش از چیزی که هست، اعلام کند، مصداق فریبکاری خواهد بود؛ در نتیجه از نظر شرعی این خرید و فروش طلای دست دوم مشکل‌دار به شمار می‌رود. 

حکم شرعی خرید طلا آب شده

طلا آب شده یکی از بهترین و محبوب‌ترین انواع طلا برای پس‌انداز و سرمایه‌گذاری است. حکم شرعی خرید و فروش طلای آب شده نیز مشابه با حکم شرعی طلای دست دوم است. در صورتی که مشتری در طی معامله فریب نخورد، اشکال شرعی ندارد. 

اما اگر فروشنده آگاهانه درباره عیار، وزن، قیمت یا دیگر مشخصات طلای آب شده دروغ بگوید، معامله حرام بوده و سود به‌دست آمده حلال نخواهد بود. 

بیشتر بدانید: طلای آب شده چیست؟ آنچه باید قبل از خرید طلای آب شده بدانید

احکام شرعی طلا از نگاه مراجع تقلید

تفاوت پس انداز طلا با احتکار از نگاه اسلام

در دین اسلام احتکار امری حرام است و احتکار در اسلام به معنای جمع‌ آوری کالاهای ضروری مانند غذا، لباس یا سایر نیازهای اساسی به قصد ایجاد کمبود در بازار و افزایش قیمت تعریف می‌شود که به‌طور صریح حرام اعلام شده است.

با توجه به شواهد، جمع‌آوری طلا در دین اسلام، به‌عنوان یک کالای غیر اساسی، معمولاً احتکار محسوب نمی‌شود و در حالت عادی، با پرداخت زکات و عدم قصد آسیب‌رساندن به بازار یا دیگران، جایز است.

سخن پایانی

در این مطلب سعی کردیم نکات مربوط به حکم شرعی خرید طلا برای پس‌انداز و گران شدن را بیان کنیم. خرید و فروش طلا اگر در حد توانایی و شان و عرف فرد باشد، اشکال شرعی ندارد. اما اگر خلاف این موضوع باشد، یا مشمول خمس قرار می‌گیرد یا کلا غیر مجاز محسوب می‌گردد. 

اگر قصد خرید شرعی و مجاز طلا به صورت آنلاین را دارید، می‌توانید به طلاسی مراجعه کنید. در پلتفرم طلاسی قیمت طلا به‌صورت آنلاین و لحظه‌ای مشخص شده و امکان استفاده از اپلیکیشن خرید طلا جهت سهولت در خرید فراهم شده است. طلاسی بستر مناسبی را جهت یک سرمایه‌گذاری مطمئن، سودآور و حلال برای شما فراهم می‌کند. برای کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما تماس بگیرید.

سوالات متداول

• آیا خرید و فروش طلا حلال است؟

خرید و فروش طلا به‌ تنهایی از طریق مسیرهای قانونی ممکن است و هیچ اشکال شرعی ندارد.

• آیا نوسان‌گیری طلا نوعی قمار محسوب می‌شود؟

نوسان‌گیری طلا اگر بر اساس تحلیل تکنیکال یا فاندامنتال باشد، قمار نیست، اما اگر صرفاً با حدس و گمان انجام شود، به قمار نزدیک است.

• خرید و فروش روزانه طلا چه حکمی دارد؟

اگر خرید و فروش واقعی باشد جایز است اما اگر معاملات صرفاً صوری باشد، اشکال شرعی دارد.

• حکم خرید و فروش طلا آنلاین از نظر رهبری چیست؟

خرید و فروش طلای آنلاین، اگر مطابق اصول شرعی و بدون ربا یا قمار باشد، طبق نظر آیت‌الله خامنه‌ای جایز است.