سکه طرح قدیم؛ هرآنچه باید درباره ویژگی‌ها و ارزش آن بدانید

سکه‌های طلا به عنوان یکی از روش‌های رایج سرمایه‌گذاری و ذخیره ارزش، در دو طرح کلی “قدیم” و “جدید” در بازار وجود دارند. خرید سکه یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری محبوب در کشور ما محسوب می‌شود که طرفداران زیادی دارد. شاید شما هم قصد ورود به بازار طلا را دارید اما نمی‌دانید که سکه طرح قدیم بخرید یا سکه طرح جدید، هرچند این دو نوع سکه از نظر وزن و عیار طلا یکسان هستند، اما تفاوت‌هایی در طرح، سال ضرب و در نتیجه ارزش بازار آن‌ها وجود دارد. داشتن یکسری اطلاعات به شما کمک می‌کند بهترین انتخاب و تصمیم را داشته باشید و سرمایه‌گذاری مناسبی را تجربه کنید.

در این مقاله از طلاسی قصد داریم به بررسی ویژگی‌های سکه بهار آزادی طرح قدیم و تفاوت آن با سکه بهار آزادی طرح جدید بپردازیم. اگر شما هم به دنبال خرید سکه برای پس‌انداز و سرمایه‌گذاری در طلا هستید، پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

تاریخچه سکه طلا در ایران

پیش از معرفی سکه طرح قدیم بهتر است ابتدا با تاریخچه سکه طلا در ایران آشنا شویم. سکه طلا یکی از مسکوکات قانونی کشور ما محسوب می‌شود که ضرب آن در زمان حکومت پهلوی اول آغاز شد. تولید سکه طلا در زمان پهلوی دوم نیز ادامه داشت و پس از انقلاب اسلامی تغییراتی در آن ایجاد شد.

در سال ۱۳۵۸ به مناسبت و یادبود پیروزی انقلاب اسلامی، ضرب سکه طلا در قطعه‌ای مختلف مانند سکه تمام، نیم سکه، ربع سکه و... آغاز شد. این سکه همان عیار سکه‌های طلای دوران پهلوی را دارا بود ولی طراحی آن متفاوت از گذشته انجام شد. در سال ۱۳۷۰ طراحی این پشتوانه ارزی کشور با نام سکه بهار آزادی، با تایید هیئت وزیران، تغییر کرد‌ و نام سکه امامی یا همان سکه بهار آزادی طرح جدید برای آن انتخاب شد. 

سکه طرح قدیم

به‌طور کلی به سکه‌های طلا در قطع تمام که بین سال‌های ۱۳۵۸ تا ۱۳۷۰ ضرب و تولید شدند، سکه طرح قدیم می‌گویند. این سکه از طراحی و ویژگی‌های ظاهری متفاوتی نسبت به سکه‌های تولید شده از سال ۱۳۷۰ به بعد دارد. 

عیار سکه طرح قدیم بهار آزادی ۹۰۰ در هزار است که در مقیاس ۲۴ عیار، معادل با ۲۱.۶ است. مقدار طلای خالص به کار رفته در ساخت سکه بهار آزادی طرح قدیم، ۷.۳۲۲۳۸۲ گرم و وزن کلی آن ۸.۱۳۵۹۸ گرم است.

وزن سکه‌های طرح قدیم

• سکه تمام بهار آزادی: دقیقاً ۸.۱۳ گرم

• نیم سکه: تقریباً ۴.۰۶ گرم

• ربع سکه: حدود ۲.۰۳ گرم

• سکه گرمی: حدود ۱.۰۱ گرم

ویژگی‌های سکه طرح قدیم

همانطور که گفته شد در طراحی سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم، تغییراتی نسبت به سکه‌های طلا دوران پهلوی صورت گرفت. یک طرف این سکه کلمه «علی» برگرفته از نام مبارک حضرت علی ابن ابی طلالب (ع)، داخل یک «شش ضلعی» سه بار تکرار شده است. همچنین در ذیل این طرح، عبارت «بانک ملی ایران» حک شده است. 

روی دیگر سکه منقش به تصویر بارگاه ملکوتی امام رضا (ع) است که در بالای آن عبارت «اولین بهار آزادی» و در پایین آن سال ضرب سکه (1358) درج شده است. 

تفاوت سکه طرح قدیم با سکه طرح جدید

تولید سکه طرح قدیم در سال ۱۳۷۰ متوقف شد و از آن سال تاکنون، سکه‌های طرح جدید ضرب شدند. سکه طرح جدید که با نام سکه امامی نیز شناخته می‌شود، تفاوتی در عیار طلا و وزن با سکه طرح قدیم ندارد. تنها فرق بین سکه بهار آزادی طرح قدیم با سکه بهار آزادی طرح جدید، در ویژگی‌های ظاهری است.

تصویر امام خمینی (ره)

طرح پشت سکه

حرم امام رضا (ع) با عبارت «نخستین بهار آزادی»

حرم امام رضا (ع) با عبارت «بهار آزادی»

سال ضرب

۱۳۵۸ تا ۱۳۷۰

۱۳۷۰ به بعد

وزن

۸٫۱۳۵۹۸ گرم

۸٫۱۳۵۹۸ گرم

عیار

۹۰۰ در هزار (عیار ۲۱.۶)

۹۰۰ در هزار (عیار۲۱.۶)

تقاضا در بازار

کمتر، نقدشوندگی پایین‌تر

بیشتر، نقدشوندگی بالاتر

حباب قیمتی

کمتر

بیشتر

مناسب برای

کلکسیونرها، سرمایه‌گذاری بلندمدت

سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت و میان‌مدت

قیمت‌گذاری سکه طرح قدیم

برخلاف تصور بسیاری از افراد، سکه های بهار آزادی طرح قدیم و جدید، با وجود شباهت‌های بسیار در وزن و عیار و اندازه و‌...، از نظر قیمت با یکدیگر تفاوت دارند. قیمت‌گذاری در بازار طلا و به ویژه بازار سکه به عوامل و فاکتورهای مختلفی بستگی دارد. 

به طور کلی مبنای ارزش‌گذاری سکه در بازار سکه ایران، سکه طلا تمام بهار آزادی طرح جدید است. یعنی دیگر سکه‌ها مانند سکه طرح قدیم، نیم سکه، ربع سکه و سکه‌های گرمی، تحت تاثیر نرخ سکه امامی قیمت‌گذاری می‌شوند. 

عوامل موثر در تعیین قیمت سکه طرح قدیم

با وجود اینکه ویژگی‌های سکه طرح قدیم و طرح جدید تقریبا مشابه است، قیمت این دو سکه یکی نیست. مبنای قیمت در بازار سکه، سکه تمام بهار ازادی طرح امامی است و سایر سکه‌ها مانند نیم، ربع، گرمی و نیز سکه طرح قدیم تحت تاثیر قیمت سکه تمام بهار آزادی طرح امامی هستند. ‌به‌طور کلی، قیمت سکه طرح قدیم پایین‌تر نرخ سکه امامی است.

عوامل موثر بر قیمت سکه طرح قدیم عبارتند از:

• قیمت سکه امامی: معمولاً قیمت سکه طرح قدیم کمی پایین‌تر از سکه امامی است.

• تقاضا: علاقه به طرح قدیم و خرید کلکسیونی می‌تواند قیمت را تغییر دهد.

• قیمت جهانی طلا: تاثیر مستقیم بر قیمت سکه دارد.

• نرخ ارز (دلار): نوسان دلار روی قیمت سکه تاثیرگذار است.

• عرضه و تقاضا: میزان خرید و فروش در بازار داخلی.

• وضعیت اقتصادی: تورم و شرایط اقتصادی کشور تاثیرگذار است.

• سیاست‌های دولت: تغییرات در عرضه و قوانین مرتبط.

• عوامل روانی: اخبار و انتظارات بازار باعث نوسان قیمت می‌شوند.

• هزینه ضرب: هزینه تولید سکه نیز موثر است.

• وضعیت سیاسی: تحریم‌ها و ناآرامی‌ها می‌توانند قیمت را تحت تاثیر قرار دهند.

تفاوت قیمت سکه طرح قدیم با سکه طرح جدید

شاید برای شما هم که قصد خرید سکه طلا را دارید، این سوال پیش آید که چرا قیمت سکه طرح قدیم با قیمت سکه طرح جدید متفاوت است؟ مهم‌ترین علت این اختلاف قیمت، میزان کم تقاضا است. در بازار سکه‌های طرح قدیم و سکه‌‌های طرح جدید در کنار یکدیگر خرید و فروش می‌شوند. اما میزان معاملات سکه بهار آزادی طرح قدیم کمتر است.

مقدار تقاضا برای سکه طلا طرح قدیم از گذشته تا به امروز، در طول زمان کاهش یافته است. همین امر موجب شده نقش آن در بازار سکه و طلا کمتر و کمرنگ‌تر شود و قیمت پایین‌تری نسبت به سکه طرح جدید داشته باشد.

آیا می‌توان سکه طرح قدیم را به سکه طرح جدید تبدیل کرد؟

بله، برای تبدیل سکه طرح قدیم به طرح جدید می‌توانید به صرافی‌های معتبر مراجعه کنید. در این فرآیند، صرافان سکه طرح قدیم شما را بررسی و معادل آن، سکه طرح جدید به شما تحویل می‌دهند. این کار معمولاً شامل دریافت کارمزد و اعمال تفاوت قیمت بین دو نوع سکه می‌شود. به طور کلی قیمت سکه‌های طرح جدید به دلیل تقاضای بیشتر و ضرب جدید معمولاً کمی بالاتر از سکه‌های طرح قدیم است. بنابراین هنگام مراجعه به صرافی، این هزینه‌ها در نظر گرفته می‌شود و پس از توافق فرآیند تبدیل انجام خواهد شد.

سکه طرح قدیم بخریم یا نه؟

با اینکه سکه طرح قدیم نسبت به سکه امامی قیمت ارزان‌تری دارد، باز هم ارزشمند است و گزینه‌ای برای سرمایه‌گذاری و پس انداز دارایی‌ها محسوب می‌شود. اما طبق توصیه کارشناسان، خرید سکه طرح جدید منطقی‌تر است. 

زیرا سکه تمام طرح قدیم، کم کم از چرخه معاملات بازار سکه خارج می‌شود و در آینده ممکن است ارزش و قیمت آن حتی بیشتر از حالا کاهش یابد. بنابراین اگر قصد تبدیل دارایی‌های خود به سکه را دارید، پیشنهاد می‌کنیم به سراغ خرید سکه بهار آزادی طرح قدیم بروید.

با تفاوت سکه امامی و سکه بهار آزادی آشنا شوید.

سخن پایانی

در این مطلب سعی کردیم به معرفی سکه طرح قدیم و خصوصیات آن بپردازیم. سکه طرح قدیم از ویژگی‌های ظاهری و قیمت متفاوتی نسبت به سکه امامی برخوردار است. اما همچنان می‌توان برای سرمایه‌گذاری در بازار طلا به سراغ آن رفت. 

همچنین شما می‌توانید به جز سکه طلا طرح قدیم، خرید طلای خام و بدون اجرت یا طلای آب شده از سایت طلاسی را انتخاب کنید. طلاسی به عنوان بهترین پلتفرم خرید و فروش آنلاین طلا، به شما کمک می‌کند کار راحتی برای خرید طلا آنلاین داشته باشید و سرمایه‌گذاری مطمئنی انجام دهید. علاوه بر این، برای انجام راحت‌تر و سریع‌تر معاملات خود می‌توانید اپلیکیشن خرید طلای طلاسی را نصب کنید. این نرم‌افزار با داشتن قابلیت‌های متعدد از جمله محاسبه آنلاین قیمت خرید طلا، لذت یک سرمایه‌گذاری سودآور را برای شما دو چندان می‌کند.

سوالات متداول

• سکه طرح قدیم بهتر است یا سکه امامی؟

هر دو سکه با ارزش محسوب شده و می‌توان با خرید آن‌ها در بازار سکه و طلا سرمایه‌گذاری خوبی انجام دهید. اما از آنجایی که معاملات سکه طرح قدیم کمتر صورت می‌گیرد، خرید سکه امامی گزینه بهتری است. 

• فرق بین سکه طرح قدیم و سکه طرح جدید چیست؟

از مهم‌ترین تفاوت‌های سکه تمام طرح قدیم با سکه تمام طرح جدید، می‌توان به سال ساخت یا همان سال ضرب، طراحی دو طرف و قیمت اشاره کرد.

• سکه امامی با سکه طرح جدید چه تفاوتی دارد؟

سکه امامی در واقع همان سکه بهار آزادی طرح جدید است. در سال ۱۳۷۰ ضرب سکه‌های طلا با تغییراتی در طراحی همراه بود. به خاطر حک شدن چهره امام خمینی روی سکه‌های جدید، به آنها سکه امامی نیز گفته می‌شود.

• آیا سکه طرح قدیم برای سرمایه‌گذاری مناسب است؟

بله، ولی به دلیل نقدشوندگی کمتر، سکه طرح جدید گزینه بهتر برای سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت است.

• چرا قیمت سکه طرح قدیم کمتر از سکه طرح جدید است؟

به دلیل تقاضای کمتر و کاهش معاملات در بازار نسبت به سکه طرح جدید.